Psychosomatyka – jak lęk wpływa na nasze ciało?

W artykule przeczytasz:

• Psychosomatyka – co to właściwie jest?

• IBS, refluks i stres – czy to się łączy?

• Migreny, napięcie i bruksizm – ciało mówi „dość”

• Piszczenie w uszach a lęk – związek, o którym mało się mówi

• Jak poradzić sobie z objawami psychosomatycznymi?

• Kiedy warto zgłosić się do psychoterapeuty?

• Umów terapię w naszym Centrum

Wielu z nas doświadcza od czasu do czasu problemów zdrowotnych, które nie mają wyraźnej przyczyny fizycznej, a mimo to wpływają na naszą codzienność. W takich przypadkach warto zastanowić się, czy nie mamy do czynienia z objawami psychosomatycznymi. Psychosomatyka to dziedzina, która bada zjawisko, w którym problemy emocjonalne, takie jak lęk, stres czy trauma, manifestują się w formie fizycznych dolegliwości.

Zespół jelita drażliwego (IBS) i refluks

Jednym z najczęstszych przypadków psychosomatycznych jest zespół jelita drażliwego (IBS). Osoby borykające się z IBS skarżą się na bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia lub biegunkę, a także uczucie pełności. Chociaż sama choroba ma swoje podłoże fizyczne, jej nasilenie często jest związane z emocjami, zwłaszcza lękiem i stresem. Silne napięcie emocjonalne może pogłębiać objawy, prowadząc do powtarzających się ataków bólu i dyskomfortu.

Podobnie refluks – często określany jako choroba wrzodowa przełyku – ma powiązanie z emocjami. Zwiększona produkcja kwasu żołądkowego, a także uczucie pieczenia w przełyku, może być związane z chronicznym stresem, który zwiększa napięcie w ciele, w tym w obrębie żołądka i przełyku.

Migreny, bóle mięśni i bruksizm

Migreny są jednym z najczęstszych objawów psychosomatycznych, które mogą mieć związek z lękiem. U niektórych osób migreny występują w odpowiedzi na przewlekły stres, przeciążenie psychiczne lub emocjonalne, a ból głowy staje się fizycznym odzwierciedleniem napięcia, które nagromadziło się w organizmie.

Podobnie, bóle mięśni i bruksizm (szczekanie zębami w nocy) są związane z lękiem i stresem. Przewlekłe napięcie emocjonalne może prowadzić do nadmiernej aktywności mięśniowej, zwłaszcza w obrębie szczęki, co skutkuje bólem oraz zgrzytaniem zębami, a w dłuższej perspektywie do uszkodzenia szkliwa. Ponadto napięcie w ciele, nie tylko w mięśniach twarzy, może prowadzić do bólów karku, pleców i głowy.

Piszczenie w uszach (tinnitus) – związek z emocjami

Piszczenie w uszach – tzw. tinnitus – to kolejna dolegliwość, która często nasila się w sytuacjach stresowych. Choć przyczyną może być uszkodzenie słuchu lub choroby uszu, wiele osób doświadcza nasilenia objawów po przeżyciach stresowych, lęku lub traumie. Tinnitus to dźwięk w uszach, który może być uporczywy i trudny do zniesienia, a jego nasilenie często współistnieje z stanami lękowymi.

Jak radzić sobie z psychosomatycznymi objawami lęku?

Psychosomatyczne objawy lęku są bardzo realne, a ich skutki mogą znacząco wpłynąć na jakość życia. Aby złagodzić objawy, warto skupić się na psychoterapii. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) może pomóc w pracy nad myślami i przekonaniami, które powodują napięcie i stres. Techniki oddechowe, medytacja oraz ćwiczenia relaksacyjne mogą pomóc w redukcji objawów lękowych, a tym samym wpłynąć na fizyczne dolegliwości. Warto także wypracować zdrowe mechanizmy radzenia sobie z emocjami i nauczyć się rozpoznawać momenty, w których napięcie zaczyna wpływać na ciało.

Czasem konieczna może być również konsultacja z lekarzem, aby wykluczyć inne przyczyny problemów zdrowotnych. W przypadkach bardziej zaawansowanych objawów, warto rozważyć terapię oparte na podejściu psychosomatycznym, które uwzględnia zarówno psychiczne, jak i fizyczne aspekty dolegliwości.

Kiedy skonsultować się z psychoterapeutą?

Jeśli doświadczasz przewlekłych objawów psychosomatycznych, które mają związek z lękiem, warto skonsultować się z psychoterapeutą. Terapia pomoże w rozpoznaniu źródła emocjonalnego napięcia oraz umożliwi opracowanie skutecznych metod radzenia sobie z trudnościami. Terapie takie jak terapia poznawczo-behawioralna czy terapia oparte na uważności (mindfulness) mogą pomóc w pracy z ciałem i umysłem, poprawiając jakość życia i zmniejszając natężenie objawów.